Bij veranderingen in organisaties wordt van leidinggevenden verwacht dat zij flexibel en adaptief zijn; zij hebben immers vaak de taak om de โverander-ideeรซnโ om te zetten in โanders handelenโ van de medewerkers. Veel leidinggevenden hebben moeite om zich aan te passen aan de eisen die aan hen in deze omstandigheden worden gesteld. Vanuit psychologisch perspectief spelen verschillende mechanismen hierbij een rol.
Waar komt weerstand tegen verandering vandaan?
Een belangrijke factor is weerstand tegen verandering, die voortkomt uit angst voor het onbekende, verlies van controle en de neiging vast te houden aan vertrouwde routines (Hubbart, 2023). Dit kan ertoe leiden dat leidinggevenden vooral veel aandacht geven aan stabiliteit en zekerheid, en activiteiten die gericht zijn op verandering waar mogelijk vermijden. In een fase waarin de organisatie wendbaarheid verwacht, levert deze houding leidinggevenden negatieve feedback op, die stress veroorzaakt. Deze stress vermindert hun cognitieve flexibiliteit waardoor leidinggevenden, zodra ze zich hiervan bewust zijn, of hierop worden geattendeerd, aanvullende stress ervaren (Khaw, 2022).
Gevechtsuitputting
Wanneer veranderingen zich snel opeenvolgen, kan verandermoeheid ontstaan. Dit is een toestand van emotionele en fysieke uitputting waardoor mensen niet meer adequaat kunnen reageren op nieuwe veranderingen (Davis, 2024). Onderzoek laat zien dat verandermoeheid samenhangt met cynisme, passiviteit en verminderde motivatie (De Vries, 2023). Deze vorm van psychische uitputting ontstaat door herhaald verlies van controle, cognitieve overbelasting en gebrek aan herstelmomenten.
Een verwante toestand uit de militaire psychologie is gevechtsuitputting (GUP). Binnen Defensie wordt hiermee verwezen naar de psychische ontregeling die optreedt door langdurige blootstelling aan stressvolle situaties en voortdurende alertheid (Van Meurs, 1956; Loth, 2018). Soldaten die aanhoudend onder druk staan vertonen symptomen als hyperarousal, vermoeidheid, emotionele afstomping en verminderd beoordelingsvermogen. In organisaties kunnen leidinggevenden onder constante druk om te presteren en te veranderen vergelijkbare symptomen ontwikkelen.
Psychologische veerkracht vergroten
Psychologisch gezien raken leidinggevenden dus overbelast wanneer hun adaptieve vermogens uitgeput raken en herstel uitblijft. Investeren in psychologische veerkracht en herstelmomenten is daarom juist in tijden van verandering essentieel om te voorkomen dat verandermoeheid en gevechtsuitputting de effectiviteit van de leidinggevenden ondermijnen.ย
Andere blogs
Het financieringsproces: meer dan geld regelen
Bij het sluiten van de LOI is het voor de koper belangrijk om al na te denken over de financiering. Als de koopsom volledig uit eigen middelen wordt betaald, is een financieringsvoorbehoud niet nodig. Wanneer echter bancaire financiering deel uitmaakt van de...
๐๐ง๐๐๐ซ๐ณ๐จ๐๐ค ๐๐ง๐ญ๐๐ซ ๐๐๐ญ๐ฎ๐ฌ – ๐๐๐ง๐ง๐ข๐ง๐ ๐๐๐ฏ๐จ๐๐๐ญ๐๐ง: ๐๐ ๐๐ซ๐ฏ๐๐ซ๐ข๐ง๐ ๐๐ง ๐ฏ๐๐ง ๐จ๐ง๐๐๐ซ๐ง๐๐ฆ๐๐ซ๐ฌ ๐๐ข๐ฃ ๐๐ ๐ฏ๐๐ซ๐ค๐จ๐จ๐ฉ ๐จ๐ ๐๐๐ง๐ค๐จ๐จ๐ฉ ๐ฏ๐๐ง ๐๐๐ง ๐จ๐ง๐๐๐ซ๐ง๐๐ฆ๐ข๐ง๐
In gezamenlijkheid met Lieke van Aarssen en Maarten van Dooren van Banning Advocaten voeren Joost de Wind en Jordy Wijkmans een onderzoek uit naar de ervaringen van ondernemers bij de verkoop of aankoop van een onderneming. Indien jij in het verleden een onderneming...
Onderhandelingen โ De rol van de LOI in de onderhandelingen
De intentieverklaring (Letter of Intent, LOI) is vaak een scharniermoment in het onderhandelingsproces bij een overname. Waar de eerste gesprekken informeel en verkennend zijn, vormt de LOI de eerste concrete stap richting een gestructureerde onderhandeling. Dit...